درد دنبالچه

درد دنبالچه به چه علت ایجاد می شود و راه درمان آن چیست؟ آیا دنبالچه همان دم حیوان است که در انسان کارایی ندارد؟
عده ای اعتقاد دارند با توجه به قرارگیری استخوان دنبالچه (۴-۳ مهره به هم چسبیده بدون دیسک بین مهره ای) در انتهای ستون فقرات، شاید باقیمانده دم کوچک شده باشد. دنبالچه انسان با عضلاتی که به آن می چسبد نقش اساسی در استحکام کف لگن دارد.
درد دنبالچه در انتهای ستون مهره بین دو باسن حس می شود. این درد شدید تا خفیف آزاردهنده بوده و بخصوص هنگام نشستن بدون انتشار به ساق و مچ پا می باشد. همچنین گاهی به صورت سوزش یا درد تیز خود را نشان می دهد. معمولا وقتی فشاری در ناحیه باسن یا دنبالچه وارد شود سبب شروع و یا تشدید درد می شود و راه رفتن درد باعث کاهش درد می شود.

علت درد دنبالچه

ضربات شدید از داخل لگن و یا خارج آن همانند زایمان های سخت، زمین خوردن با دنبالچه و یا و یا ضربات خفیف ولی تکرار شونده در افراد که اجابت مزاج سخت دارند (یبوست و یا روده تحریک پذیر). چاقی بیش مفرط و همچنین لاغری بیش از حد نیز تشدید کننده می باشد. گاهی اضطراب و تشویش هم موجب تشدید بیماری می شود.
البته درصد کمی از دردهای دنبالچه ممکن است به علت شکستگی به دنبال ضربه، عفونت و احتمال کمتر تومورهای مختلف دنبالچه باشد.

تشخیص

تشخیص توسط پزشک و در درجه اول با شرح حال بیمار و نحوه شروع درد و نوع آن صورت می گیرید. اکثریت قابل توجه درد دنبالچه (coccydynia) به علت ضربه و یا نشستن و مشکلات اجابت مزاج و اضطراب بدنبال طولانی شدن این درد می باشد.
بهتر است درمان را به عهده پزشک بگذارید و از اقدامات غیرضروری مثل رادیوگرافی، MRI و… پرهیز نمایید چراکه در صورت لزوم توسط پزشک درخواست می شود.
مهمترین نکته جلوگیری از معاینه داخلی توسط افراد غیرمرتبط می باشد که گاهی موجب آزار و پارگی روده (Rectum) می شود. قابل ذکر است درد دنبالچه ممکن است چندین ماه طول بکشد بنابراین موردی برای نگرانی وجود ندارد.

درمان درد دنبالچه

درمان شامل دارودرمانی مثل داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی: بروفن، ناپروکسن و… می باشد. البته به مدت محدود و حداکثر تا دو هفته و در کنار آن داروهای آرامبخش نیز ممکن است تجویز گردد.
همچنین بعضی تغییرات روزمره مثل نحوه نشستن و ورزش کردن می تواند در درمان آن موثر باشد. درد دنبالچه در بعضی افراد با استفاده از کیسه آب گرم و عده ای با یخ بهبود می یابد.

توصیه هایی برای کاهش درد دنبالچه

پرهیز از نشستن طولانی، نشستن روی اجسام سخت

پرهیز از روزش هایی که ضربه مستقیم و یا غیرمستقیم به دنبالچه وارد می کند مثل: دویدن، پریدن، طناب زدن و…

اضطراب و نگرانی ممکن است از قبل وجود داشته باشد و حتی به علت بیماری دلشوره و نگرانی اضافه شود. اگر اضطراب درمان نشود خود سبب چرخه معیوب شده و درد دنبالچه را افزایش می دهد. بهترین اقدام مراجعه به مشاور روانپزشک و جراح ستون فقرات می باشد.

اصل اساسی درمان درد دنبالچه کاهش فشار می باشد. لذا بالش های مختلف (به شکل U ، به شکل حلقه و…) می تواند کمک کننده باشد که هنگام نشستن دنبالچه تحت فشار نباشد.

گاهی نشستن در آب گرم کاهش درد را به دنبال دارد. البته بعضی افراد کاهش درد را با آب یخ تجربه می کنند.

درمان با جراحی

توصیه من در رابطه با coccydynia درمان قدم به قدم و استفاده از کم ضررترین روش می باشد. بنابراین جراحی دنبالچه را به عنوان آخرین تیر ترکش توصیه می کنم.